Web 2.0 was de logische opvolging op het eerste internet dat we intussen Web 1.0 noemen. De logische opvolger is nu Web 3.0. Maar in 2014 werd door Cavin Wood, oprichter van Polkadot en medeoprichter van Ethereum, het begrip Web3 geïntroduceerd. De term Web3 verwijst naar het gedecentraliseerde karakter van de nieuwe ecosystemen die ontstaan op basis van blockchain. Web 3.0 is vooral de eerste generatie internet die ‘mobile-first’ is: gericht op een mobiele scroll-ervaring in één kolom, op dezelfde wijze opgebouwd en snelle toegang tot gewenste informatie: ‘het semantische web’. Web3 heeft de focus op blockchain, encryptie en cryptocurrencies en schudt aan de basis van web-architecturen en communicatie tussen entiteiten. 

Van statisch naar dynamisch

De eerste generatie internet benaderden we met desktop computers, met statische pagina’s die werden gevuld vanuit bestandssystemen op lokale servers. Met speciaal ontwikkelde webbrowsers en op mobiele laptops ontstond het dynamischer web 2.0. Met dynamische schermen waarin we konden zoeken, sorteren en collectief samenwerken, zie mijn eerdere blog hierover. We konden in virtuele gemeenschappen participeren en met API’s allerlei toepassingen aan het internet koppelen. 

In Web 2.0 domineerden de desktops en laptops en werd de mobiele toepassing op de telefoon toegevoegd. Web 3.0 is geoptimaliseerd voor een ‘mobiel-eerst’ ervaring. De mobiele toepassing stelt eisen aan de schermgrootte en -resoluties en de noodzaak om slim te kunnen scrollen. Dit betekent dat internetpagina’s in eerste instantie op dezelfde wijze worden gebouwd en gehost. Dat informatie snel gevonden en aangeboden moet kunnen worden. Dit leidde tot het semantic web, waar consumenten niet alleen juiste informatie, maar ook snel en gericht toegang tot die informatie willen hebben. 

Web 3.0 als semantic web

Het web groeit en heeft steeds meer media-inhoud. Maar wordt ook slimmer. Vanuit het gedrag en de behoefte van de individuele gebruiker sneller en slimmer de gewenste informatie aanbieden. Wie zijn de auteurs die gezaghebbende en nauwkeurige inhoud publiceren? Welke producten worden door merken verkocht die ik kan vertrouwen en de juiste informatie geven? 

Het concept van Tim Berners-Lee voor het semantische web is, dat internetdata machine-leesbaar is. Hiervoor zijn door het World Wide Web Consortium ook standaarden opgesteld. Zijn visie beschrijft een web van gekoppelde data-omvattende technieken om mensen in staat te stellen online datastores te creëren, vocabulaires op te bouwen en regels te schrijven voor het omgaan met data. Web 3.0 is de ontwikkeling van die slimmere hosts die niet slechts eenvoudige IP-routering doen en routeringstabellen bijhouden en bijwerken. Maar slimme hosts en netwerken die snelle beslissingen nemen om tot een beter antwoord te komen. 

Web3 is een paradigma verandering

De technische ontwikkelingen naar intelligente hosts is de logische derde iteratie van het internet: Web 3.0. Dit ondersteunt nog steeds de bestaande modellen voor hoe de consument het internet gebruikt via websites, via zoekmachines en via sociale netwerken. Echter er is een wezenlijk andere ontwikkeling gaande. Blockchain en cryptocurrencies voeden voor een groot deel die nieuwe trend, omdat blockchain het model fundamenteel verandert van centraal naar decentraal. De techniek verandert ook het proces voor transacties tussen twee entiteiten. Het verandert fundamenteel de basis-architectuur van het web en dus het internet. 

De wereld van encryptie is ouder dan het internet. Versleuteling is een manier om gegevens te beveiligen door ze wiskundig te coderen zodat ze alleen kunnen worden gelezen of ontsleutelt door degenen met de juiste sleutel. Digitale coderingsprocessen vertalen gegevens met behulp van een algoritme dat de originele informatie onleesbaar maakt, behalve voor geautoriseerde gebruikers. We gebruikten voor authenticatie en beveiliging ‘aanvullend’ al vaak encryptie technieken. Maar bij Web3 wordt encryptie ‘by-design’ onderdeel van het internet. Dat is de fundamentele vernieuwing: het internet wordt inherent veilig gemaakt. Met deze ingebouwde veiligheid kunnen we ook identiteiten beschermen. En als consument zelf beheren. Dat is Web3: ‘een menselijk internet met beschermde identiteiten’. 

Identiteit en internet

Web3 voegt het ontbrekende stukje internet toe: een eigen, beheerde, soevereine identiteit waar je zelf de controle over hebt, waarmee je je eenduidig kun authenticeren en waar externe giganten als Facebook en Google geen vat op hebben. Web3 geeft het internet weer in handen van consumenten en ondernemingen en daar zijn technieken als blockchain, tokens en cryptocurrencies voor nodig. In feite een omdraaiing van het oorspronkelijke Web 2.0 dat was gebaseerd op gecentraliseerde cloudcomputing dat uiteindelijk de controle over internet en uw web-ervaring volledig in handen legde van enkele grote spelers. Web3 geeft de consument die controle terug en maakt daarbij gebruik van mobile-first Web 3.0 technologie.  

Naast identiteit, veiligheid en mobiliteit is nog een dimensie van belang: 3D, een driedimensionale beleving, zie mijn eerdere blog daarover. Web3 is een concept dat tijd en ruimte overstijgt, het internet of things, apparaten, sensoren. Het bewust koppelen van onze identiteit aan die techniek en het gebruik van cryptografische sleutels om dat veilig te doen. Helaas leiden deze nieuwe mogelijkheden naar vele experimenten met een brede zoektocht naar de beste opties en lucratieve verdienmodellen. Waardoor we dagelijks, net zoals de periode vòòr de internet-bubble in 2001, worden doodgegooid met nieuwe tokens, crypto-currencies en NFT’s. 

Web3: langzaam maar zeker

Net als twintig jaar geleden bleek dat de eerste generatie dotcom bedrijven weliswaar succesvol experimenteerden maar dat pas de tweede generatie start-ups – op basis van die resultaten – de stabiele basis voor Web 2.0 werden. Daarom voelt iedereen momenteel de aandacht voor de Metaverse en blockchain wellicht wat opgeblazen. De nieuwe crypto-currencies vliegen ons om de oren, terwijl enkele al jaren stabiele blockchains en tokens nauwelijks de aandacht krijgen. De hectiek krijgt meer aandacht dan de stabiele, langzamere serieuze ontwikkeling. Snelle winst is momenteel belangrijker dan lange termijn succes. 

Intussen zijn op de achtergrond diverse serieuze bedrijven bezig de gereedschappen en platformen voor dit nieuwe Web3 te ontwikkelen. Afgelopen bleek dat in het ‘Global Metaverse Enterprise Solution Market Research Report 2022’ de Nederlandse start up Digicorp Labs (met ook belangrijke Vlaamse en Duitse inbreng) in de top 10 werd genoemd tussen bekende wereldwijde Metaverse spelers Meta (Facebook), Microsoft, Baidu, Accenture, Villains, Xaver en Globant. Een teken dat we als Nederland op dit gebied zichtbaarheid hebben en aandacht krijgen. Ook de community achter DigiByte – de enige, sinds 2014 stabiele, open source blockchain –  heeft een belangrijk Nederlands tintje. Belangrijk voor de maatschappelijke drijfveer van Web3: de mens op een veilige, open en beschermde manier weer (!) centraal stellen op het internet. Zoals Cavin Wood dat met zijn Polkadot in 2014 deed: een volledig gedecentraliseerd web mogelijk maken waar gebruikers de controle hebben.

Photo by Nathan Dumlao on Unsplash