Afgelopen week maakte de Belgische Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten bekend dat cryptomunten als Bitcoin en Ethereum geen ‘securities’ zijn. En dus valuta. De Nederlandse vertaling van securities is ‘effecten’. Een verzamelterm voor verhandelbare rechten die een financiële waarde vertegenwoordigen zoals aandelen, obligaties en opties. Niet alle effecten zijn onderhevig aan regelgeving zoals de SEC in de VS of de AFM in Nederland. Pas als een ‘effect’ voldoet aan de volgende drie criteria – de Howey test –  valt het onder deze regelgeving. Het moet allereerst een investering van geld zijn. Er moet ook een winstverwachting zijn door het werk van een derde partij in een gemeenschappelijke onderneming. Kort gezegd is de afweging: komt de winst uit eigen arbeid komt of door werk van een derde partij? Aan die eisen voldoen Bitcoin en Ethereum dus niet. 

Wie geeft de waardepapieren uit?

Volgens de Belgische FSMA is de Belgische regelgeving technisch neutraal en maakt zij geen onderscheidt of een activum gebruik maakt van conventionele methodes of de nieuwe blockchain. Kwalificatie van waardepapier is volgens hen niet afhankelijk van techniek die wordt gebruikt.  Overdraagbare instrumenten kunnen als effecten worden beschouwd mits zij een formele uitgever hebben. Juist die formele ‘uitgever’ ontbreekt bij Bitcoin en Ethereum. Een uitgever die een open prospectus met informatie versterkt aan mogelijke investeerders. 

Al in 2019 heeft de SEC verduidelijkt dat de Bitcoin geen ‘security’ is, maar een vervanger van soevereine valuta’s: ‘. . . ze vervangen een dollar, een euro, een yen door een bitcoin’. Daarom zijn het geen waardepapieren, maar is het een betaalmiddel. Een meer dan interessante discussie omdat het debat over verdere regulering van crypto-valuta vaak gericht is op hun status van effect. Effecten worden verhandeld op een effectenbeurs. Betaalmiddelen  worden uitgewisseld via wisselkantoren. Het lastige is nu echter dat deze twee begrippen in de wereld van digitale betaalmiddelen deels een beetje door elkaar lopen en deels elkaar een beetje overlappen. 

Wisselkantoor versus effectenbeurs

We kennen allemaal nog wel het oude wisselkantoor, waar je guldens kon inwisselen voor Belgische franken of Duitse marken. Of Euro’s voor Amerikaanse Dollars. Of Japanse Yen. In deze kantoren wordt door geldhandelaren ‘gereguleerd geld’ uitgewisseld tegen de dagkoers die voor die valuta op dat moment geldt. Slim inspelen op variërende wisselkoersen kon zeker geld opleveren, maar een wisselkantoor is beslist geen effectenbeurs. 

Om in cryptovaluta te kunnen handelen, moet je eerst officiële betaalmiddelen, zoals dollar of euro, omzetten c.q. ‘inwisselen’ voor een digitale munteenheid. Je moet naar een cryptovaluta-wisselkantoor om de gewenste hoeveelheid dollars of euro’s om te zetten in het gewenste cryptogeld en die in je digitale wallet te laten storten. Er bestaan immers (nog?) geen digitale dollars of euro’s. Cryptovaluta wissel-kantoren wordt brokers genoemd. Als je vervolgens digitale valuta hebt, kun je die aan ‘een crypto aandelenbeurs’ digitaal verhandelen of beleggen in digitale waardepapieren. 

Wisselen en handelen in één.

De verwarring ontstaat omdat veel crypto wisselkantoren ook handelen en beleggen in cryptovaluta. Deze gecombineerde dienst wordt breed aangeboden. Een broker kan zelfs jouw ‘wallet’ – je digitale portemonnee – waarin je digitale valuta zitten, voor jou beheren. Brokers werken samen met diverse exchanges om hun aanbod in cryptomunten te optimaliseren. Je kunt kiezen alleen de crypto valuta te kopen en daarmee zelf te ‘beleggen’ en te ‘handelen’. Of je kunt een ‘broker’ al je digitale valuta – inclusief je portefeuille – laten beheren.

Er zijn tegenwoordig ‘trading bots’. Je digitale geld door een gekoppelde bot – handelssoftware gebaseerd op digitale algoritmes – te laten handelen en beleggen met jouw ingelegde investering. Eigenlijk zoals vroeger handels- en effectenbanken voor klanten hun effectenportefeuille beheerden. Dat kan nu volledig digitaal en automatisch. Je legt jouw beleggingsresultaat wel volledig in handen van de algoritmes van de betreffende trading-bot. Maar niet alleen nationale valuta kunnen dagelijks in waarde wisselen, ook digitale valuta doen dat ook. Hierdoor ontstaan ketens van wisselkoers-afhankelijkheden die de crypto-handel zo ingewikkeld maken. Hiervoor zijn security tokens een oplossing.

Security tokens

Er zijn crypto valuta in de vorm van zogenaamde security-tokens. Dat zijn tokens die digitale activa vertegenwoordigen. Die bezit of ‘overgedragen eigendomsrechten’ vertegenwoordigen. Om dit te begrijpen, moet je begrijpen wat een ‘token’ is. Een token kennen we als fiches in een Casino, of koffiemuntjes in een bedrijf of een treinkaartje in de trein. Een bewijs dat waarde heeft en je tegen die waarde kunt gebruiken of uitwisselen. Zo gaat dat ook in de cryptowereld. Daar vertegenwoordigen tokens ook waarde. Dit kan een financiële waarde zijn maar ook een eigendomsrecht op een (digitaal) object. Dus met tokens kunnen eigendomsrechten worden aangetoond en – eventueel opgesplitst in kleine delen – verhandeld en overgedragen.

In de datawetenschap bestaat ook het begrip token en betekent ‘waarde’, bijvoorbeeld een willekeurig gegenereerd getal toegewezen aan gevoelige gegevens om via encryptie de oorspronkelijke informatie te maskeren. In een blockchain is een token een getal dat is toegewezen aan gegevens die zijn opgeslagen in die blockchain. Van bezit een token maken, wordt ‘tokenisatie’ genoemd. Als die token een digitaal activum (enkelvoud van activa) vertegenwoordigd, wordt die token een ‘effect’ c.q. een belegging zoals aandeel, obligatie en optie. Zij heten ‘security tokens’. Een bedrijf dat geld wil ophalen met een aandelenuitgifte, kan besluiten dat geld digitaal in te zamelen via security tokens. Deze tokens zijn dan niets anders dan de bekende aandelen. Ze worden door toezichthouders ook als effecten beschouwd wanneer ze voldoen aan de criteria van de eerder genoemde Howey-test.

Nog andere security tokens

Naast de vertaling van securities naar ‘effecten’ betekent security ook ‘veiligheid’. In dat geval is een ‘security token’ een ‘beveiligingstoken’. Een fysiek elektronisch randapparaat dat de inhoud van je digitale wallet fysiek kan opslaan. Een fysieke portemonnee om je digitale valuta of bezittingen op te slaan en veilig te stellen. Dit gebeurt met cryptografische sleutels en biometrische gegevens om een goede en veilige digitale handtekening voor toegang te genereren. Je kunt vele sabotage-veilige hardware krijgen om jouw digitale bezittingen daarmee ook fysiek – en dus offline – veilig te stellen. 

Fysieke beveiligingstokens maken gebruik van verschillende interfaces zoals USB, NFC, RFID of Bluetooth om met jouw computer en het achterliggende internet te communiceren. Allemaal mogelijkheden om je digitale identiteit, geld en bezit in de fysieke wereld offline veilig te stellen. Net zoals je je persoonlijke seed-phrase, de groep willekeurige woorden, nodig om een cryptowallet te genereren, die je het liefst enkele malen opschrijft op papier en op een fysiek veilige plaats bewaard. Zie ook mijn blog ‘Seed frase als het DNA van je ‘digitale zelf’. Ook zinvol om bij (onverwacht) overlijden via de notaris je erfgenamen toegang tot die digitale bezittingen te geven. Er is immers al genoeg crypto-kapitaal verdampt. Zonde als dat ooit met jouw crypto-kapitaal gebeurt  . . . 

Photo by noodle kimm on Unsplash