Fourth Turning en DigiMetaverse
In 1997 stellen Howe en Strauss in hun boek ‘The Fourth Turning’ dat de geschiedenis elke 20 jaar een nieuw herkenbaar tijdperk toont. Een cyclus van 4 van deze perioden is de gemiddelde lengte van een mensenleven, ook wel een saeculum genoemd. Vergelijkbaar met de vier jaargetijden van een jaar, waarbij de eerste periode een ‘vrolijk’ lente-tijdperk is van gezamenlijkheid en de versterking van instellingen. Het tweede jaargetijde is een rijke periode en een ontwaken – een gepassioneerd tijdperk van spirituele onrust. De ‘derde kering’ is een ontrafeling – een tijd waarin individualisme groeit en instellingen verzwakken. Tenslotte de winter als crisis, een beslissend tijdperk van seculiere onrust – de oude orde wordt omver geworpen en er komt een nieuwe voor in de plaats. Die vierde wending tenslotte is de start van een nieuwe maatschappelijke en economische periode.
Je gaat het pas zien . . .
De auteurs schreven in 1997 dat “ . . . rond het jaar 2005 een vonk een crisisstemming zou katalyseren. Overblijfselen van de oude sociale orde zullen desintegreren. Het politieke en economische vertrouwen zal imploderen. Serieuze ontberingen zullen het land overvallen, met ernstige nood die vragen over klasse, ras, natie en rijk kan inhouden. Het voortbestaan van de natie zal op het spel komen . . . “.
De financiële crisis van 2008 kan achteraf worden gezien als de katalysator die ze noemden. Die gebeurtenis was de start van de laatste periode die twee decennia van instabiliteit zouden inluiden. Volgens de auteurs, beschreven in 1997, zal tegen 2025 Amerika een ervaring meemaken die vergelijkbaar is met de Amerikaanse revolutie, de Burgeroorlog en de Grote depressie & Tweede Wereldoorlog.
Geen leuke voorspellingen. Historisch gezien is in elke vierde wending veel destructievere techniek voorhanden en is de bereidheid aanwezig die ook te gebruiken en in te zetten. In de periode vóór die uitbarsting worden keuzen uitgesteld. Rentes worden nul, overtredingen worden gedoogd, afrekeningen worden uitgesteld. Maar uiteindelijk zal het geheel toch een keer ontploffen. Onheilspellend genoeg voorspelt Sir John Glubb ook nog, in zijn analyse van de levenscyclus van rijken, dat rijken maximaal 10 generaties meegaan. Zo’n 250 jaar geleden in 1776 is Amerika ontstaan, dus dat beloofd nogal wat. Het idee dat onze maatschappij in golven beweegt, is vreemd aan het westerse lineaire denken. Daarom zijn westerse leiders en bestuurders nooit voorbereid op een ‘logische’ crisis, zoals we die de afgelopen eeuwen eerder meemaakten. De historie herhaalt vaak wel, maar altijd op een andere manier . . .
. . . als je het doorhebt.
Voor lineaire denkers herhaalt de geschiedenis zich dus nooit. Voor vele bestuurders stond de wereld de afgelopen decennia stil, terwijl ze ongemerkt toch structureel veranderde. Wijlen historicus William McNeill schreef in ‘Plagues and Peoples’ dat vaak pandemieën komen na een tijdperk van overweldigende openheid, waar ze het einde van markeren. De builenpest, de Spaanse griep en nu de covid-pandemie getuigen daarvan. Met als altijd logische consequentie: globalisering stagneert, immigratiebeperkingen nemen toe, isolationisme keert terug en sterkere focus op de eigen industrie. Verder stelt Neil Howe dat – zonder uitzondering – een absolute regel van de geschiedenis is dat deze vierde periodes van crisis zich altijd kenmerken door door de aanwezigheid van dictatoriale regimes, autoritaire bestuurders en opdringerige regeringen.
Toch eindigt elke wending uiteindelijk goed voor de burgerij. Alleen moeten zij daarvoor wel die crisiswinter door. Het einde van elke oorlog luidde nieuwe economische ontwikkeling in. Wat voor Amerika geldt, geldt ook in grote lijnen voor Europa en Azië. Zeker nu we door globalisering als wereld dezelfde economische en maatschappelijke ontwikkelingen doormaken. De Volksrepubliek China werd opgericht in 1949 maar haar Communistische Partij viert volgend jaar intussen haar honderdjarig bestaan en gaat ook een keerpunt in. Mobilisatie kan georganiseerde en politieke mobilisatie van een hele gemeenschap zijn, maar ook van tegengestelde gemeenschappen, zoals in een burgeroorlog. Last but not least stelt de ‘monetaire theorie’ dat het bij nulrente dom zou zijn, om geen geld bij te drukken. Basis voor hyperinflatie in die laatste fase, dat in een crisis uiteindelijk het probleem oplost van diegenen die de lasten dragen van alle opgebouwde tekorten: de burger.
Nieuwe Megatrends
Elke vierde wending vervangt de oude orde, vernietigt politiek en economisch vertrouwen en legt de basis voor een nieuwe lente. Een lente waarbij de megatrends – die al eerder zichtbaar waren – de nieuwe baanbrekende technieken worden. We zien drie dominante technieken: blockchain/crypto, internet of things en kunstmatige intelligentie die als ecosysteem elkaar versterken en samen zullen gaan. En daarmee niet alleen een enorme disruptie veroorzaken, maar ook bestaande business modellen en het eigen vermogen van bedrijven zal vernietigen. Blockchain betekent dat centrale entiteiten voor het bijhouden van gegevens – hetgeen in het verleden de enige oplossing was – niet langer nodig zijn. Centrale registerhouders zijn ‘single points of failure’ waar overheidscontrole, corruptie en hacking mogelijk zijn. De decentrale techniek van blockchain elimineert deze centrale, zwakke poortwachtersfunctie.
Het decentrale internet of things koppelt vandaag de dag al meer dan 50 miljard sensoren aan elkaar. Die enorme hoeveelheid gegevens kan via analyse veel nieuwe inzichten opleveren, zeker in combinatie met AI. Artificial Intelligence gedefinieerd als machine learning en onderverdeeld in zwak (schaken, gezichtsherkenning), sterk (lerende machines, kennis ontwikkelen) en super (wellicht slimmer dan de mens). AI biedt machines de mogelijkheid automatisch de gegevens van IoT-apparaten te verwerken en in toenemende mate beslissingen te nemen. Dit verhoogt de efficiëntie van automatisering, waardoor steeds minder mensen nodig zijn op locatie en bij interactie en we nog meer een diensten-maatschappij worden.
Ontbrekende transactielaag
Maar technisch is een nieuwe digitale transactielaag nodig, waar deze gegevens en service-contracten worden verwerkt en waardeoverdracht plaatsvindt. Waar met digitale valuta (crypto) en slimme contracten (tokens) decentrale machine-to-machine transacties en peer-to-peer communicatie tussen mensen mogelijk is. Er stroomt uit de huidige economie al veel geld naar die nieuwe digitale crypto-wereld, gewoon omdat er steeds meer stabiele crypto munten zijn. Crypto valuta zijn ‘native assets’ van een blockchain; tokens worden gebouwd op die blockchain. Een nieuwe virtuele wereld met stabiele valuta, slimme digitale contracten in combinatie met digitale eigendomsbewijzen (NFT’s) die op digitale exchanges worden verhandeld. Deze digitale exchanges groeien als kool omdat ze zonder kostbare centrale instanties, peer-to-peer transacties mogelijk maken. Zoals ik in een eerdere blog beschreef: het einde van het kapitalisme dat ongeveer vijf honderd jaar geleden ontstond.
In die nieuwe decentrale infrastructuur krijg je als burger en organisatie weer eigenaarschap over je data en je services. Het begrip Metaverse is de benaming die men op dit moment aan deze decentrale en virtuele ontwikkeling geeft. De digitale metaverse, of DigiMetaverse zoals we die bij DigiCorp Labs noemen, is intussen technisch, economisch en juridisch realiseerbaar. Gebaseerd op blockchain, crypto munten en tokens, decentrale nodes, servers en data-opslag op basis van open source en open communities. Zelf-organisatie en zonder man-in-the-middle. Als burger of bedrijf (weer) eigenaar over je eigen data en services zijn. Peer-to-peer communiceren met iedereen op dat grid. Veilig browsen via die decentrale servers. Quantum-safe je data verspreid opslaan over decentrale nodes in dat grid, niet te kraken met de nieuwste quantumcomputers. De toekomst is uiteindelijk best leuk en mooi . . .
Photo by Jennefer Zacarias on Unsplash
Hans, Weer een mooie column van je. De opdeling van het wereldgebeuren in de bekende vier cycli is natuurlijk van alle tijden. Je hebt de door jou genoemde relatief korte cycli in (binnen een mensenleven) alsook de economische cycli (Kondratieff-golf). Maar we zien ook cycli van honderden jaren of eeuwen, met de opkomst en neergang van beschavingen. Het is in deze tijd zeker interessant wat de impact van bv. de door jou genoemde drie technologieën gaat worden. Zal dat er toe leiden dat “de wereld” steeds meer gekoppeld (verstrengeld) wordt in gemeenschappelijke processen (samenwerking?), of geeft het inderdaad ruimte (die benut gaat worden) voor decentralisatie. Op het laatste punt: de techniek maakt de decentralisatie steeds meer het mogelijk, maar als je complotdenkers mag geloven, zullen tal van krachten juist proberen de technologieën te gebruiken voor machtsconcentratie. Ik ben benieuwd hoe je de democratie een plaats geeft in al deze ontwikkelingen. Komt die steeds meer in verdrukking? Of krijgt democratie op een of andere manier juist steeds meer toekomst, maar dan in een andere vorm? (digitaal stemmen, digitale burgercommittees e.d.)
Hallo Peter,
Bedankt voor je leuke reactie. Over de langere golven heb ik ooit de blog “alles is oscillatie’ geschreven.
https://hanstimmerman.me/alles-is-oscillatie-long-read/. (September 2019)
In deze Engelstalige blog voor DigiTree Labs (december 2021) heb ik over de metaverse en de daarbij behorende decentralisatie geschreven.
https://www.digithreelabs.com/blog/
In deze blog uit 2019 schreef ik “het einde van het kapitalisme’ omdat toen al de contouren van de huidige uitdagingen zichtbaar waren (deglobalisatie, ‘plafond’ aan de wereldhandel, goedkope productielanden ‘zijn op’).
https://hanstimmerman.me/einde-van-het-kapitalisme/ Hierover heb ik ook leuk met zowel Adjiedj Bakas en Bob de Wit correspondentie gehad.
Dus we lopen na een lange golf van 500 jaar tegen een paradigmaverandering aan, omdat de goedkope productlelanden ‘op zijn’ en de nieuwe afzetmarkten ook. De twee basisprincipes van het kapitalisme: ‘ergens’ goedkope grondstoffen, energie en productie en ‘ergens’ nieuwe markten met geld voor de groeiende afzet.
Daarom zal de wereld niet doorgroeien op de wijze zoals we dat sinds 1450 kennen: we hebben alle (makkelijke) kapitalistische groeimogelijkheden van onze wereld benut. We hebben een tweede on-ontwikkelde aarde nodig om dat voort te zetten.
Daarnaast zetten we ons milieu enorm onder druk met onze groeiende wereldbevolking (groei door hogere sterftecijfers, niet door hogere geboortecijfers!), hoger energieverbruik en lopen we ook hier tegen de grenzen van onze aarde aan. En ook hier hebben we geen tweede aarde beschikbaar om afval te blijven dumpen en uitstoten.
Dat is de paradigma verandering: einde van onze bekende kapitalistische groei en einde van onze goedkope milieuvervuiling 🙁
Daar moet dus iets nieuws voor komen: een andere vorm van ‘groei’ en een andere vorm van milieubeheer (heeft niets te maken met klimaat, daar heeft de mens nauwelijks invloed op). En welke (nieuwe) bestuursvorm hoort daar bij? Ook een intrigerende vraag waar ik het antwoord niet op heb. Als Europese landen vinden we dat de burger de macht moet hebben, In de US vinden ze de staatsveiligheid en de vrije markt het belangrijkste en in China de partij. Op alle drie valt het eea aan te merken.
Tenslotte, grote gebeurtenissen in de geschiedenis gingen altijd vergezeld met complotten. Dus waarom zouden die er opeens niet meer zijn? Geloven dat er geen complotten (meer) gesmeed worden, is daarom niet verstandig. Maar je er gek door laten maken, natuurlijk ook niet.
En techniek is neutraal. Het mes is in handen van een chirurg levensreddend, in handen van een moordenaar levensnemend. Wij moeten als burger en maatschappij dus de regels stellen hoe we die techniek willen en mogen gebruiken (alleen chirurgen mogen gediplomeerd in mensen snijden; ieder ander die dat doet, is strafbaar). En daar wringt de schoen. Onze bestuurders hebben het moeilijk de techniek van virtualisatie, decentralisatie en digitalisering te overzien, laat staan dat ze daar relevante wetgeving voor kunnen ontwerpen en implementeren.
Dat komt wel, maar tot die tijd leven we in het ‘wilde westen’. En is dus persoonlijke zelfbescherming, zelfredzaamheid en verantwordelijkheid op dat gebied niet onzinnig. Je kunt op dat gebied gewoon nog weinig aan de overheid overlaten, omdat er nog geen besef en dus wetgeving is. En moeten we – zoals we met i-mentor doen – onze overheid helpen op zijn minst hun eigen digitalisering goed uit te voeren. Opdat ook bij onze bestuurders helder wordt wat er wettelijk nodig is om die ongrijpbare virtuele digitale wereld – die metaverse – ordentelijk te laten ontstaan.
Tsja, als onze corona-angst en de daarbij behorende lockdowns verdwenen zijn, moeten we op die steeds weer beloofde keer met een goed glas wijn maar eens een paar uur verder praten. Genoeg voer lijkt mij zo.
Groeten, Hans.