Deze blog schrijf ik in Austin in Texas waar ik het South by Southwest festival en bijbehorende conferentie bezoek. Het festival SXSW, dat lokaal als South By door het leven gaat, begon in 1987 als een muziek- en filmfestival en is de afgelopen jaren steeds populairder geworden. Tegenwoordig duurt SXSW in totaal tien dagen waarbij het Interactive deel – waar ik aan deelneem – de eerste vijf dagen plaatsvindt. Deze bijeenkomst is gericht op innovatieve en creatieve technische ontwikkelingen, waar vooral veel start-ups zich presenteren. Daarnaast is de link tussen die ontwikkelingen en overheid, zorg, maatschappij en ethiek een belangrijk aandachtspunt in de vele lezingen.

Succes
SXSW Interactive en het film- en muziekfestival zijn wereldwijd de grootste in hun soort met meer dan 2000 presentaties, panels en uitvoeringen op werkelijk alle plaatsen in de historische binnenstad van Austin. De afgelopen jaren kwamen al meer dan 50.000 bezoekers uit vele delen van de wereld hierop af. Ook dit jaar weer loopt de afgezette binnenstad vol met bezoekers en ik hoorde dat er dit jaar 85.000 bezoekers zouden zijn.

Het is een belangrijk festival voor de economie van Austin, met een jaarlijkse impact van tegen de 400 miljoen dollar. De aanwezigheid van de universiteit van Texas in Austin met ruim 50.000 studenten draagt bij aan het succes van SXSW. De universiteitsgebouwen zijn dicht tegen de binnenstad aangebouwd, waardoor het tevens een gezellige, compacte studentenstad is.

Nieuwe Silicon Valley?
Er wordt wel gezegd dat Austin het nieuwe ‘Silicon Valley’ van de US zou kunnen worden. Voor veel start-ups is noord Californië duur geworden en de afgelopen jaren is er een stroom van jonge bedrijven uitgeweken naar Austin. Er vestigen zich meer dan 150 nieuwe personen per dag in Austin, wist een Überchauffeur mij met enige trots te vertellen. Maar naast dat succes vond hij de groeiende verkeersdrukte in de kleine binnenstad een vervelende bijkomstigheid.

California heeft als staat een erg hoge belasting, in tegenstelling tot Texas waar geen belasting wordt geheven. Daarnaast heeft Austin een cool en liberaal imago, dat veel jongeren trekt. Er zijn officieel meer dan 6500 hightech bedrijven in Austin en omgeving gevestigd en jaarlijks wordt tegen de 1 miljard dollar geïnvesteerd. Het moge duidelijk zijn dat de emerging bedrijven een belangrijke stempel drukken op het succes van SXSW. Maar ook alle grote bedrijven zijn in Austin vertegenwoordigd. Austin is de plaats waar Michael Dell tijdens zijn studie aan de Universiteit op zijn kamer begon met het in elkaar zetten van computers. En Round Rock, enkele kilometers boven Austin, is nog steeds de thuisbasis van Dell Technologies.

Handelsmissie
Afgelopen week was een Nederlandse handelsmissie op bezoek in Texas. Deze eHealth missie was georganiseerd door het ministerie van gezondheid, welzijn en sport en stond onder leiding van secretaris-generaal Erik Gerritsen. Bij elkaar 20 bedrijven en organisaties namen deel aan deze reis die begon in Houston en eindigde bij SXSW in Austin. Ik had het geluk de laatste dag bij de groep aan te sluiten toen zij in Austin diverse medische instellingen bezochten. Allereerst het Dell’s Childeren Medical center en vervolgens de Dell Medical School. In een eerder opgenomen podcast sprak ik al met Nalta-collega Mike Veldhuis over dit bezoek en in deze laatste podcast spreekt Mike achteraf met verschillende deelnemers over hun ervaringen.

Wij kennen in Nederland geen echt zelfstandige kinderziekenhuizen meer, terwijl die in de US juist veel aanwezig zijn. Deze zijn gericht op kinderen tot 18 jaar en speciaal ingericht voor deze groep jonge patiënten. Tijdens de tour viel vooral de kindvriendelijke omgeving op die helemaal rond de beleving van (jonge) kinderen is ingericht.

Het bezoek aan de Dell Medical School was gericht op het Design Institute for Health waar het innovatief organiseren van de zorg een aandachtspunt is. Ze hanteren een nieuwe opzet waarbij de patiënt niet op bezoek gaat bij specialisten, maar waar de patiënt centraal staat en een bezoekkamer krijgt waar vervolgens de specialisten langskomen. Hoewel hiermee wereldwijd – ook in Nederland – wordt geëxperimenteerd, had men in dit ziekenhuis al een volledig ingerichte afdeling die op deze wijze hun patiëntenbezoek realiseerde. Een mooi, nieuw, gestroomlijnd proces waar de patiënt centraal staat en het ziekenhuis om hem of haar heen beweegt.

eHealth
Bij SXSW is eHealth ook een belangrijk onderwerp. De trend is om de patiënt steeds centraler te stellen, waarbij de grens tussen thuiszorg en ziekenhuis ook aan het vervagen is. Digitale techniek maakt het mogelijk intramurale zorg – verpleging in een zorginstelling – en extramurale zorg veel beter met elkaar te koppelen en zelfs te integreren. Dit vraagt in het bijzonder veel innovatie in de organisatie van onze gezondheidszorg. Juist in de ziekenzorg liggen nog diverse obstakels wat betreft de ontwerpbaarheid van nieuwe zorgmodellen.

Maar soms moet de wal het schip keren. Nieuwe digitale platformen bieden de burger als patiënt steeds meer eigen verantwoordelijkheid en eigen initiatief. In een eerdere blog ‘Mijn Data’  sprak ik over het MD|OG initiatief (Mijn Data – Onze Gezondheid) waar de burger c.q. patiënt volledige beschikkingskracht krijgt over zijn eigen medische data. Vanuit dit eigenaarschap kan hij of zij actief meewerken aan initiatieven die van belang zijn. Het kan zelfs leiden tot de ontwikkeling van Living Labs waar onderzoek plaatsvindt dat door patiënten zelf is opgezet.

Van zorg naar gezondheid
De huidige ziekenzorg is georganiseerd vanuit de medische zorg. Vanuit de zorgbehoefte zijn de organisatie en de onderliggende processen opgebouwd. We zien een trend dat we – in plaats van het slechts ‘herstellen van ziekte’ – steeds meer naar het in stand houden van algemene gezondheid gaan. Zoals de researchdirecteur van het Design Institute for Health memoreerde: een bezoek aan de huisarts moeten we eigenlijk al als het falen van een optimaal gezondheidssysteem gaan beschouwen. De ontwikkeling is erop gericht om de burger zelfstandiger zijn eigen gezondheid te laten beheren en te onderhouden.

De huidige ziekenzorg is transactioneel ingericht. Het zijn vooraf ontwikkelde processen, omringd door protocollen, die de patiënt stap voor stap moet doorlopen. Daarnaast bestaat de zorg uit vele gescheiden silo’s van kennis en processen. Zelfs de kostenstructuur is op deze transactionele en in silo’s georganiseerde zorg ingericht. Maar alles lijkt erop dat de patiënt steeds zelfstandiger en dus individueler zijn zorg zal gaan zoeken en willen bekostigen.

Dat betekent enorme innovaties rond zorg en financiering van die zorg. Maar dit is wellicht ook de (enige?) oplossing om de zorgkosten in de hand te kunnen houden. Van medische zorg naar algemene gezondheid, een paradigma-verandering hoe we tegen de gezondheidszorg aankijken. Austin en het Design Institute van Dell Medical School lieten zien dat goede oplossingen bestaan. En op SXSW lieten start-ups zien dat we op digitaal medisch-technisch gebied nog maar aan het begin van een enorme kentering staan. Een leerzame ervaring.