In de vorige blog over open data heb ik doel en ontwikkeling van beschikbare en transparante open data besproken. We kunnen door het over elkaar heen leggen en combineren van open data nieuwe inzichten creëren. Open overheids- of gemeenschapsdata is de basis waarop maatschappij en overheid werkelijk slim kunnen worden. Het meten, gebruiken en combineren van allerhande open data geeft inhoudelijke informatie voor beleid, bestuur en uitvoering van samenhangende processen in onze samenleving. Door de overheid geproduceerde gegevens zijn publieke goederen en hoewel ze duur zijn om te produceren, creëren ze grote, soms onvoorziene economische voordelen wanneer die data open worden.

Openbare goederen zijn niet-uitsluitbaar, wat betekent dat hun gebruik door één persoon de beschikbaarheid voor een ander niet vermindert. Als gevolg hiervan kunnen ze vele malen worden gebruikt en hergebruikt. Hieruit kunnen nieuwe producten en diensten worden gecreëerd en bestaande processen efficiënter worden ingericht. We zien de opmars van bedrijven die zich richten op het creëren van meerwaarde uit die groeiende beschikbaarheid van open data. De cirkel van open data gebruik sluit zich zelfs als we in de Demming cirkel van ‘plan-do-check-act’ open data gebruiken om een overheidsproces te borgen en te certificeren. Hiermee kan enorm veel administratief werk − en dus kosten en doorlooptijd − worden voorkomen.

Nieuwe veiligheidsnormen
Met de komst van blockchain-techniek kunnen transactieprocessen makkelijker parametrisch – dus flexibel – worden geautomatiseerd. Dit is interessant voor de vele identieke interactieve processen waar de overheid een voorschrijvende of toetsende rol heeft. Als maatschappij willen we steeds meer processen veilig en transparant inrichten. Denk aan de standaard APK-keuring voor auto’s om de veiligheid op de weg te vergroten. Zo is er nu een APK voor woningen op komst om veiligheid in en van woningen te verbeteren. De norm NEN 8025 is ontwikkeld om woningen periodiek te controleren op installatietechniek opdat de veiligheid van woningen voldoet aan het minimaal maatschappelijk aanvaardbare veiligheidsniveau. Dit is een flexibel automatiseerbaar proces.

Op een woningvoorraad van 8 miljoen woningen is het een flinke uitdaging om die processen vorm en vooral inhoud te geven. De hoeveelheid apparatuur en installaties is de laatste decennia enorm gestegen. Tegenwoordig hebben mensen bergen met stekkerblokken achter kasten liggen, de elektrische belasting groeit door alle apparatuur die wordt geïnstalleerd en het is bekend dat ruim 40.000 oude cv-installaties nooit worden gecontroleerd. Onze huizenvoorraad is wat betreft locatie, bewoners en bezit goed vastgelegd, maar zodra we via de voordeur naar binnengaan, is dat totaal anders. Achter de voordeur is de privacy hoog en is slechts de eigenaar verantwoordelijk voor instandhouding en veiligheid van de woning.

Achter de voordeur
Toch zien we juist ‘achter’ de voordeur het slimme huis ontstaan, een woning die digitaal via internet met de buitenwereld kan communiceren en zelf energie gaat opwekken. Digitale werkplekken zijn heel normaal en ook eHealth dringt zich op om patiënten thuis te kunnen monitoren en behandelen. Maar voor een digitale werkplek gelden arbo-richtlijnen, zorgverlening thuis valt onder zorgverzekeringswet. Hoewel de bewoner zelf bepaalt hoe die zijn huis wil inrichten, moet de thuiszorg wel veilig door de zorgverlener kunnen worden uitgevoerd. Voor de private ruimte achter de voordeur gaan dus opeens publieke normen gelden, die beoordeeld en getoetst moeten kunnen worden.

Dat klinkt simpel, maar een bed waar een patiënt ligt, moet wel geaard zijn opdat verpleging daar veilig kan werken En wat te doen als in je slaapkamer (nog) geen geaarde stopcontacten zijn? Of als de zorgapparatuur een vertrouwelijke dataverbinding nodig heeft met het ziekenhuis of zorginstelling? Kan zo’n verbinding − waar privacy-data wordt uitgewisseld − veilig en betrouwbaar worden opgebouwd? En hoe levensbedreigend is het uitvallen van de stroom in de woning voor de daar liggende patiënt? Dient er een noodaggregaat te komen of moet er een alarmdienst zijn die bij langdurige stroomuitval de patiënt onverwijld naar het ziekenhuis brengt?

Zelfredzaamheid
We zien dat de minimale (veiligheids-) eisen voor de installaties achter de voordeur omhooggaan als we thuis meer extramurale zorg willen realiseren. Dat is fantastisch, omdat we dan maatschappelijke kosten kunnen besparen en het welzijn van patiënten kunnen verbeteren. Maar om die zorg snel en effectief te kunnen aanwijzen en inrichten,  hebben de organisaties die in deze keten actief zijn open data nodig. Kan de patiënt veilig en betrouwbaar thuis worden verzorgd? Zo nee, wat dient dan door een installateur additioneel te worden aangebracht? WMO & PGB hebben budgetten om dat te realiseren, maar ook dat vraagt betrouwbare processen om dat efficiënt en aantoonbaar te regelen.

Kortom, onze woning wordt slimmer en moet inhoudelijk gedetailleerder worden vastgelegd wat betreft (zorg-) mogelijkheden. Omdat iedereen volgens artikel 1 van de grondwet het recht heeft om zelfredzaam te zijn, moet onze woning daarin ook ondersteunend worden (gemaakt). In de uit 2015 stammende Wet Maatschappelijke Ondersteuning is ‘maatwerkvoorziening’ geïntroduceerd, de verplichting voor gemeenten om maatwerk te leveren opdat de inwoners zelfredzaam kunnen blijven, ook bij ziekte en invaliditeit. De gemeente stelt budget ter beschikking om die zelfredzaamheid achter de voordeur mogelijk te maken. Denk bijvoorbeeld aan het aanbrengen van een elektrische laadaansluiting voor een gehandicaptenvoertuig, het inrichten van een veilige zorgplek bij langdurige thuiszorg of het aanpassen van de woning om bij een handicap thuis te kunnen blijven wonen.

Het slimme, zelfredzame huis
Om dit slimme, zelfredzame huis mogelijk te maken dient de woning ‘achter de voordeur’ te kunnen communiceren met ‘voor de voordeur’. Een woning moet − naast administratief − ook digitaal en communicatief voor de overheid bekend en benaderbaar zijn. Wie woont er en welke zorg moet worden gegarandeerd? Voldoet de woning aan de (minimale) veiligheids- en toegankelijkheidseisen? Kan de privacy achter de voordeur worden gewaarborgd als die data ‘voor de voordeur’ wordt gebruikt om zorgprocessen in te richten en operationeel te maken? Allemaal vragen waar nog geen eenduidig antwoord op te geven is.

Wat wel duidelijk is, is dat het koppel- en ontkoppelpunt van elke woning de meterkast 2.0 gaat worden. In een eerdere blog heb ik al over de ontwikkeling van de slimme meterkast geschreven. Op dinsdag 18 juni wijden we een openbare bijeenkomst aan deze ontwikkeling op ons kantoor bij Dell in Amsterdam. Er zijn presentaties over zowel nieuwe toepassingen met open data als de ontwikkeling van de slimme meterkast, over de nieuwe relatie tussen digitaal open overheidsdata en privacy-beschermde digitale persoonlijke data. Er zal daarbij ook aandacht zijn voor woninggerelateerd gebruik en productie van elektriciteit, waar privacy en nutsvoorziening een nieuwe uitdagende mix van open data en privacy data laten zien.

———————————————

Details Fortierra Dutch Open City meeting

Datum: dinsdag 18 juni 2019

Tijd: 10.00 uur tot 17.00 uur incl. lunch en borrel

Locatie: Auditorium Dell EMC, Transformatorweg 38-72 te Amsterdam

Er is in beperkte parkeergelegenheid in de parkeergarage, maar de locatie is via openbaar vervoer ook prima bereikbaar. Daarnaast kan in de omgeving tegen beperkt tarief worden geparkeerd.

Aanmelden kan door een mail te sturen naar: info@fortierra.com

———————————————-

Programma Fortierra Dutch Open City

9.30 – 10.00 Inloop

10.00 – 10.30 Inleiding Hans Timmerman (Dell EMC) over data voor en achter de voordeur.

10.30 – 11.00 Patrick Wolfs over autonomie achter de meterkast, digitaal wonen in Oosterwolde.

11.00 – 11.30 Pauze

11.30 – 12.00 Peter Pronk (Fortierra) werkt vanuit open data. Demo: het onzichtbare, zichtbaar.

12.00 – 12.30 Harm Rozie (Communication Concert) Grip op open data.

12.30 – 13.30 Lunch

13.30 – 14.00 Arne Eindhoven (Eon). Van commodity naar business services op bedrijfsterreinen.

14.00 – 14.30 Tom Sondermeijer (onepoint). Datalakes en dataprocessen met kwaliteitsborging.

15.00 – 15.30 Pauze

15.30 – 16.00 Mike Veldhuis (Nalta). Datamanagement en platform perfectie.

De laatste presentatie gebeurt ‘on stage’ in een tweegesprek met Hans Timmerman.

16.00 – 17.00 Afsluiting door onze gastheer en borrel